رویکرد نشانه معناشناسی به تحلیل گفتمان: مطالعه موردی فیلم «یه حبه قند»

پژوهش حاضر با مروری بر بنیان‌های نظری رویکرد نشانه‌معناشناختی به تحلیل گفتمان، در کنار جنبه‌های اساسی این رویکرد به لحاظ عملی، سازوکاری نظری ‌ـ‌ عملی جهت تحلیل فضاهای گفتمانی با رویکرد نشانه‌معناشناسی به دست می‌دهد که می‌تواند در حیطۀ تحقیقات ارتباطی و مطالعات سینمایی مورد استفاده قرار گیرد. رویکرد نشانه‌معناشناسی به‌دنبال نفوذ به عمق معنایی و کشف معانی سیال فیلم‌های سینمایی در چارچوب گفتمان است؛ گفتمانی که علی‌الخصوص در سینما شکل‌دهندۀ فضاهایی است که فرایند معناسازی، درون آنها صورت می‌گیرد. پژوهش حاضر جهت تحلیل فیلم، دو دستۀ عمدۀ فضاهای گفتمانی؛ یعنی عناصر فضای فیزیکی و احساسی را به‌صورت هم‌زمان و در ارتباط با هم بررسی کرده و از این رهگذر، به استخراج معانی موجود در هر نما و در مجموعۀ نماها می‌پردازد. در ادامه، به‌منظور روشن‌تر شدن این رویکرد، فیلم «یه حبه قند» از آثار مهم و تحسین‌شدۀ ایرانی که حاوی جنبه‌های جدی نشانه‌معناشناختی است، تحلیل می‌شود و نهایتاً جمع‌بندی پژوهش شامل تحلیل کلی فیلم، بیان خواهد شد.